Onderwijs
In de opleiding van psychologen en gezondheidswetenschappers wordt Gezondheids- en Medische psychologie onderwezen op verschillende niveaus van de Bachelor en Master opleidingen. Verschillende universiteiten bieden een 1- of 2-jarige Masteropleiding Gezondheids- en/of Medische Psychologie aan die verschillen in hun primaire focus, bijvoorbeeld in hoeverre de pediatrische psychologie hierin wordt meegenomen. In de masteropleidingen met een accent op de Gezondheidspsychologie ligt de focus op preventie en public health, met extra aandacht voor toepassing van gedrags-wetenschappelijke kennis bij het voorkomen van leefstijl-gerelateerde aandoeningen. In de masteropleidingen met een accent op de Medische Psychologie wordt theoretisch onderwijs rond zowel preventie als behandeling van somatische ziektes gekoppeld aan praktijk-ervaring in de medische setting, veelal het ziekenhuis. Ook bevatten veel andere opleidingen onderdelen op het gebied van de Gezondheids- en Medische Psychologie, bijvoorbeeld op het gebied van klinische of revalidatiepsychologie of gezondheidswetenschappen.
In de postdoctorale opleidingen tot BIG geregistreerd Gezondheidszorgpsycholoog (GZ), specialist Klinisch Psycholoog (KP) en specialist Klinisch Neuropsycholoog (KNP) wordt modulair onderwijs geboden in de Gezondheids- en Medische Psychologie. Hierbij gaat de aandacht uit naar zowel het werkveld van de GGZ (lichamelijk onbegrepen klachten, somatische implicaties van psychopathologie en behandeling) als de somatische gezondheidszorg (biopsychosociaal model, psychologische diagnostiek en interventies, gedragsverandering). Met het oog op deze specifieke expertise en het brede werkveld is al gepleit voor een opleiding tot specialist in de Medische Psychologie. (artikel 14).
In de Geneeskunde opleiding maakt onderwijs in de Gezondheids- en Medische Psychologie integraal onderdeel uit van het curriculum, zoals gedefinieerd in het Raamplan Artsenopleiding. Op theoretisch niveau dient de arts te beschikken over kennis van psychologische principes en methoden, psychosociale determinanten van gezondheid en ziekte, mentale processen, de emotionele gevolgen van (toekomstige) ziekte, de interactie tussen biologische en psychologische factoren, mechanismen van belang bij bevorde-ring van gezond gedrag alsook de arts-patiënt relatie, gezondheids-vaardigheden en communicatie. Vanzelfsprekend dient de arts deze kennis te kunnen toepassen in de beroepsuitoefening, waartoe studenten geneeskunde onderwijs geboden wordt op het gebied van communicatievaardigheden en professionele ontwikkeling. In de opleiding tot medisch specialist krijgen in meer of mindere mate gezondheids- en medisch psychologische aspecten de aandacht, gelet op de toenemend complexe zorgvragen, de verande-rende arts-patiënt relatie en noodzaak tot gedeelde besluitvorming en het belang van leefstijlaan-passing in het kader van preventie. Genoemde thema’s komen ook aan bod in de opleiding van paramedici (diëtetiek, fysiotherapie, ergotherapie en logopedie) en verpleegkundigen, toegespitst op de beroepspecifieke competenties.
Hieronder ziet u een overzicht van de belangrijkste masteropleidingen op het gebied van de Gezondheids- en Medische Psychologie in Nederland.